Ik ben Filip Moons, 32 jaar en universitair docent wiskundedidactiek aan de Universiteit Utrecht. Tot voor kort leerkracht wiskunde op het Hoofdstedelijk Atheneum Karel Buls te Brussel en lerarenopleider wiskunde (en promovendus) aan de UAntwerpen. Bij Uitwiskeling zetel ik in de redactie, maar mijn belangrijkste taak is ervoor zorgen dat we online in de lucht blijven. Ik zetel ook in het bestuur van de Vlaamse Vereniging voor Wiskundeleraars, die ik ook vertegenwoordig in de ontwikkelcommissies van de eindtermen wiskunde.

Convergentieonderzoek van een bijzondere rij met behulp van integralen

Wanneer we in het zesde jaar de toepassingen van integralen behandelen, vinden we in onze leerboeken de klassieke toepassingen binnen de wiskunde: het berekenen van oppervlakten, inhouden, booglengten en manteloppervlakten. Bij de toepassingen uit andere disciplines komen snelheid en versnelling, kracht en arbeid, zwaartepunten en een aantal economische toepassingen aan bod. In de kansrekening komen

[ Lees meer ]

Het ABCD van de koordenvierhoeken

Voor een willekeurige driehoek geldt dat de drie hoekpunten op een cirkel liggen, de zogenaamde omcirkel of de omgeschreven cirkel. In dit artikel onderzoeken we of dit ook geldt voor vierhoeken. We gaan na of de hoekpunten van een willekeurige vierhoek altijd op een omcirkel liggen. Als er een omcirkel bestaat, noemen we de vierhoek een koordenvierhoek of een cyclische vierhoek. Als we drie van de vier hoekpunten van een vierhoek nemen, liggen die altijd op een omcirkel. De drie punten zijn immers niet collineair. Opdat de vierhoek een koordenvierhoek zou zijn, moet ook het vierde hoekpunt op deze omcirkel…

[ Lees meer ]

Digitale Roadshow – Eindtermen Wiskunde

De Vlaamse Vereniging WiskundeLeraars was actief betrokken bij het ontwikkelen van de nieuwe eindtermen wiskunde. Net zoals bij de 1e graad, maken we je graag wegwijs in de gemaakte keuzes voor de 2e & 3e graad. Dat doen we met tal van sprekers: de overheid, de betrokken leraars, experten en de koepels,… De sessies worden

[ Lees meer ]

Wiskunde rond besmettingsziekten

In deze coronatijd overstelpen de media ons met uitgebreid cijfermateriaal. Zelden werd het belang van wiskunde zo duidelijk onderstreept voor de hele maatschappij. Toch loopt de itnerpretatie van dit materiaal nogal eens fout. In deze loep doen we een bescheiden poging om helderheid te brengen in dit kluwen van informatie. We zoomen in op drie Covid-gerelateerde thema's die bruikbaar zijn in de lessen wiskunde. We brengen de beruchte contactbubbels in verband met grafentheorie. Vervolgens bespreken we een item in verband met kansrekening in het kadeer van teststrategieën voor Covid-19. In het laatste deel focussen we op een uitgewerkte onderzoeksopdracht over de discrete versie van heet beruchte SIR-model. We leveren in deze loep materiaal voor in de klas en achtergrond om te kunnen vertellen elk jaar.

[ Lees meer ]

Boek over nieuwe eindtermen statistiek: ‘Straf in statistiek’

Hoe werk je op een onderzoekende manier met statistiek in je klas? Kun je leerlingen van de eerste graad warm maken voor data? En hoe gebruik je ICT doeltreffend en tijdsefficiënt in de lessen statistiek? De nieuwe eindtermen statistiek voor de eerste graad secundair zijn best ambitieus. Dat hoort zo, want wie statistiek in de

[ Lees meer ]

Schrijf je in voor het Internationaal Wiskundetoernooi 2020

Op vrijdag 18 september 2020 vindt de volgende editie plaats van het Internationaal Wiskunde-toernooi, een gemeenschappelijk initiatief van KU Leuven, Radboud Universiteit Nijmegen en Universität Bonn, dat zich richt op leerlingen van de derde graad van het secundair onderwijs. Teams van vijf leerlingen werken rond een thema dat de maatschappelijke relevantie van wiskunde in de

[ Lees meer ]

Vier punten, twee afstanden

Als je vier punten in een vlak aanduidt dan bepalen die zes verschillende afstanden. Het is niet mogelijk dat alle zes de afstanden gelijk zijn (want dan zijn de punten de hoekpunten van een tetraëder in de ruimte) maar voor zeer speciale configuraties zullen er slechts twee verschillende afstanden voorkomen. De vier punten, twee afstanden-puzzel werd bekend door Peter Winkler, wiskundeprof aan het Dartmouth College in Hannover: Bepaal alle vlakke configuraties van vier punten met exact twee onderlinge afstanden. Ik zou je willen aanmoedigen om eerst zelf na te denken over dit probleem vooraleer verder te lezen. Misschien kan deze…

[ Lees meer ]

De oppervlakte van een paraboolsegment

[kader titel="Noot van de redactie"]We kregen dit artikel van collega Caterina Vicentini (Liceo Scientifico "Buonarroti", Monfalcone, Italië). Francesco Bulli is één van haar leerlingen van het derde jaar van het Liceo. In Italië heb je vijf jaar lager onderwijs, drie jaar middenschool en vijf jaar "Liceo". Het derde jaar Liceo is dus het derdelaatste jaar en komt ongeveer overeen met ons vierde jaar (behalve dat Italianen één jaar ouder zijn dan onze leerlingen als ze afstuderen uit het secundair onderwijs, want 5+3+5=13). Voor zover Caterina en Francesco weten is deze formule nog nergens gepubliceerd. Mocht de lezer die al in…

[ Lees meer ]

De optimale hoek voor een tuinslang

Om leerlingen te motiveren voor de wiskunde is het vaak interessant ontdekkingen en stellingen te vermelden die niet meteen in de les worden uitgediept. Soms wordt een bewijs achterwege gelaten omdat het te veel tijd kost. Soms ook omdat de nodige wiskundige tools voor een bewijs buiten het bereik van de leerlingen liggen. En af en toe formuleer ik zelfs een ongenuanceerde bewering waar ik zelf de draagwijdte niet juist van inschat en waar ik dus ook geen bewijs van kan aanleveren. Laatst gebeurde dit bij de extremumproblemen met goniometrische functies. Ik somde er lukraak enkele op, zoals dat van…

[ Lees meer ]

Wiskundige achtergrond bij de coronacrisis

De bedoeling van deze korte bijdrage is om het wiskundige SIR-model voor de verspreiding van een virus uit te leggen en aan de hand van enkele simulaties de impact van de maatregelen van de overheid (social distance: beperking van contacten) te illustreren. In UW33/4 schreef Jan Baetens al eerder een artikel over de SIR-modellering. Hierin werden voornamelijk de didactische aspecten van digitale werkbladen belicht. Die zullen hier niet aan bod komen. Het model Epidemiologie is de wetenschappelijke studie van het voorkomen en de verspreiding van ziekten binnen en tussen populaties. Hierin wordt vaak het wiskundige SIR-model gebruikt dat een verband…

[ Lees meer ]