Bibwijzer

Over het YouTube-kanaal van Grant Sanderson, aka  3Blue1Brown, schreven we al eerder in Uitwiskeling. Met deze bibwijzer willen we nog iets anders onder ogen brengen: de ``Summer of Math Exposition'', afgekort tot SoME. In deze wedstrijd wordt iedereen op het internet uitgedaagd om een educatieve video op te nemen rond een wiskundeonderwerp. De keuze van

https://www.3blue1brown.com/lessons/clacks https://www.3blue1brown.com/lessons/clacks-solution https://www.youtube.com/watch?v=jsYwFizhncE https://www.youtube.com/watch?v=HEfHFsfGXjs Wat is het verband tussen het aantal botsingen tussen twee voorwerpen met verschillende massa’s en het getal [latex]\pi[/latex]? Op https://www.3blue1brown.com/lessons/clacks van 3Blue1Brown verscheen hierover begin 2019 een mooie animatie. Kort nadien verscheen een filmpje met een verrassende verklaring voor dit verband. Beschrijving van het experiment Het experiment gaat als volgt: op een horizontale vloer met aan de linkerkant een wand bevinden zich twee kubusvormige blokken met een verschillende massa. Het lichtste blok (blok 1) heeft bij elk experiment een massa 1 kg. De massa van het zwaarste blok (blok 2) stellen we gelijk aan [latex]m[/latex] kg,…

Allan Rossman & Beth Chance California Polytechnic State University https://www.rossmanchance.com/applets Met de vernieuwde eindtermen is voor veel richtingen uit het middelbaar onderwijs het aandeel statistiek binnen het pakket wiskunde toegenomen. Het gebruik van online simulaties kan zeker helpen om deze leerstof inzichtelijk over te brengen. De professoren in de statistiek Allan Rossman en Beth Chance (bijzonderlijk toepasselijke achternaam voor een statistica, niet?) hebben een mooie collectie applets samengesteld op hun website. De achterliggende leerstof varieert van eenvoudige lineaire regressie tot geavanceerde simulaties zoals ANOVA. Hieronder bespreken we enkele van deze applets. Guess the Correlation Veel lessenreeksen over lineaire regressie volgen…

Isabelle Berlanger et Laure NinoveLosanges 60 (2023) pp 3-14 https://www.geogebra.org/m/rhwzggpa Isabelle Berlanger is docente aan de lerarenopleiding in de Haute Ecole Galilée en Laure Ninove combineert de Université catholique de Louvain (UCL) met de Haute Ecole Vinci. Beide wiskundedocenten zijn lid van de Groupe d'Enseignement Mathématique (GEM), de didactische kring rond de UCL. Deze vereniging houdt zich sinds 1978 bezig met het ontwikkelen van wiskundige inhoud voor lessen in het lager, het middelbaar en het hoger onderwijs. De opdracht die we in dit stukje bespreken, hebben beide dames in de loop van de voorbije jaren voorgelegd aan al deze leeftijdsgroepen.…

Winnifred Wijnker en Sanne Willems Pythagoras 62-6, pp 14-18 http://www.pyth.eu/eerste-hulp-bij-nepnieuws-met-misleidende-grafieken Grafieken worden in de media vaak gebruikt om de boodschap uit een artikel kracht bij te zetten. Niet zelden worden deze grafieken wat `opgeleukt’ om het geheel aantrekkelijker te maken voor de lezer. Helaas gaat deze ingreep vaak gepaard met het overaccentueren van bepaalde gegevens.

3Blue1Brown https://www.youtube.com/watch?v=YtkIWDE36qU Strong law of small numbers De formule [latex]F_n=2^{2^n}+1[/latex] geeft priemgetallen voor natuurlijke getallen [latex]n \le 4[/latex]. Fermat verwachtte dat de rij [latex]F_n[/latex] zou blijven doorlopen met priemgetallen. Toen Euler in 1732 bewees dat [latex]F_5[/latex] geen priemgetal is, werd de droom rond de priemgetallen van Fermat in de kiem gesmoord. De formule [latex]G_n=n^2-n+41[/latex] echter houdt het iets langer vol. Voor alle gehele getallen [latex]n ≤ 40[/latex] geeft ze een priemgetal. Pas bij 41 houdt het op. Vanaf dan wisselen priemgetallen met samengestelde getallen af. Dit zijn twee voorbeelden waarvan de evaluaties voor kleine gehele getallen ons op het verkeerde…

Marcus du Sautoy De Vlaamse Wiskunde Olympiade organiseert jaarlijks een proclamatie voor de finalisten van VWO en JWO. Traditioneel kent deze proclamatie een interessante gastspreker. Zo ook in 2010 wanneer Marcus du Sautoy van Oxford naar Kortrijk zijn weg vond. Du Sautoy is als wiskundige actief binnen getaltheorie en groepentheorie, maar is voor de buitenwereld vooral bekend door de manier hoe hij wiskunde kan overbrengen naar een breder publiek. Zo presenteerde hij in oktober 2008 een vierdelige reeks op BBC4 met de titel `The Story of Maths', een coproductie van BBC en Open University. Tegenwoordig vind je deze reeks op…

S. Devados & J. O'Rourke Princeton University Press, 2011, ISBN 978-0-691-14533-2 Een tijdje geleden vond ik dit boek in mijn boekenkast. Ik weet niet meer waar en wanneer ik het gekocht heb. Maar wellicht had ik me tot de aankoop laten verleiden door de prachtige hardback-uitgave op glanzend papier met indrukwekkend mooie computertekeningen. De typografische uitwerking in LaTeX is zo stijlvol dat je hier wel van moet genieten. De titel van het boek liet vermoeden dat het boek computerprogramma's bevat voor het maken van twee- en driedimensionale meetkundige tekeningen. Maar niets is minder waar. Het boek bevat wel algoritmen om…

Find the area shaded in blue https://www.youtube.com/watch?v=9B8sxXZV18Q Mind Your Decisions Mind Your Decisions is een populair YouTubekanaal onder wiskundigen. Het kwam al vaker aan bod in Uitwiskeling. Het kanaal wordt beheerd door de wiskundige en econoom Presh Talwalkar, die er bijna wekelijks nieuwe wiskundepuzzels op post. De eerste en laatste zin van elke filmpje is voorspelbaar: Hi, I am Presh Talwalkar en See you next time on Mind Your Decisions where we solve the world's problems one at a time. Presh startte in 2007 een blog mindyourdecisions.com waarop hij persoonlijke bedenkingen deelde over wiskunde, economie en speltheorie. Vervolgens startte hij…

Jacques Jansen Euclides 98/4 (2023), 36-40 Met enkele mooie, uitdagende problemen prikkelt Jacques Jansen de nieuwsgierigheid van leerlingen en lezers. Problemen die op verschillende manieren kunnen worden opgelost. Problemen die niet af zijn wanneer een oplossing gevonden is, maar die uitnodigen om te veralgemenen. De glijdende geodriehoek [kader  titel=Probleemstelling]De schuine zijde [latex][AB][/latex] van een vaste gelijkbenige rechthoekige driehoek [latex]ABC[/latex] (een 'geodriehoek´) glijdt tegen een assenstelsel: [latex]A[/latex] beweegt op de [latex]x[/latex]-as en [latex]B[/latex] op de [latex]y[/latex]-as. Welke baan volgt hoekpunt [latex]C[/latex]? (Figuur 1)[/kader]   [caption id="attachment_45946" align="aligncenter" width="486"] Figuur 1 De glijdende driehoek[/caption]   Het probleem doet denken aan de glijdende…